GÜNEŞ PANELİ

Uzun zamandır bir güneş paneli fikrimiz vardı. Bu konuda çok çeşitli çözümler var. Bir kere güneş paneline neden ihtiyaç var bakalım;

1- Alargadaysanız tekne akülerinin kapasiteleri belli. Bir süre sonra tükeniyor,
2- Kullanım suyunuz bitebilir, elinizi denizde yıkar, duş yerine denize girersiniz ama enerji yoksa bir soğuk su içemezsiniz, yiyecekler çabuk bozulur, motor aküsü biterse motoru da çalıştıramazsınız,
3- Seyir arçları düzgün çalışmaz, demir ışığınız yanmaz, sizi karanlıkta göremeyebilirler,
4- Acil durumlarda haberleşme olanağınız olmaz, çok vahim sonuçlar doğabilir,

Çözümler çeşitli; Ara sıra motor basarsınız, hem yakıt tüketir hem çevreye zarar ve rahatsızlık verirsiniz. Küçük bir jeneratör alırsınız, yine çevreye zararınız dokunur, pahalı enerji elde edersiniz. Rüzgar jeneratörü büyük ve montaj isteyen bir çözümdür küçük teknelerde sıkıntı yaratır, sesi ve vibrasyon etkisi de cabası. Tekneye akü yığarsınız ama bunun da sıkıntıları vardır.
Güneş bedava, sessiz bir çözüm. Tabiki onun da eksileri var. Birincisi günümüz teknolojisinde paneller verimsiz, yüksek güçler sağlaması için çok büyük panellere ihtiyacınız var. İkinci olarak gece olunca üretim durur, bulutlu havada ve eğimli güneş ışığında verim düşer. Ama bizce yine de en güzel çözüm. Fakat, BORAL'a sabit bir düzenek yaptırıp panel takmayı istemiyorduk. Zira en uygun yer olan kıç tarafa bir düzenek ile panel takmak güçlü (yaklaşık 200W'lık panel takabilirdik) ama hem teknenin boyutlarına göre kaba bir görünüm verecek hem de yılın %95'ini Pendik-Adalar günübirlik seyri ile geçiren bizler için gereksiz olacaktı. Araştırmalarımız sırasında bir ürüne rastladık.

http://www.ezg.com.tr/magaza/main/urunler/p/5-40-w-tasinabilir-gunes-paneli-seti

Web adresinden göreceğiniz bu ürün bir bond çantadan biraz daha büyükçe. Portatif, gerektiği zaman açılıp kolayca enerji üretmeye başlıyor, işi bitince de kapatıp özel taşıma çantasına koyup kaldırıyorsunuz (biz Boral'ın kamaradaki büyük masasının altınada saklıyoruz). Ürün pratikliğine rağmen 40W gücünde. Bir büyük versiyonu 80W ama onu kamarada koyacak yerimiz yok. Bu modelinden bir tane deneme amaçlı aldık. Biz web'den sipariş yerine firmaya gittik. Firma sahibi İsmail Bey sağolsun çok yardımcı oldu. Ürünü hem anlattı hem de çalışmasını gösterdi. Ürün son derece pratik ve faydalı.

Açık halde güneş paneli.

Panelin önemli bir özelliği de sarj regülatörünün üzerinde olması. Bir kablosu ve ucunda +/- krokodilleri var. Ancak biz öyle kullanmadık. Basit bir kaç modifikasyon yaptık;

1- Orjinal kabloyu 2x1,5'luk elektrik kablosu ile değiştirdik. Amaç hem kabloyu uzatmak hem de kesiti büyütüp aküye kadar olan kayıpları azaltmaktı,
2- Bu kablonun ucuna bir fiş taktık, servis aküsüne de nispeten kısa bir kablo ve ucuna priz taktık. +/- yönleri hem fiş'te hem de priz'de işaretledik ki ters bağlamayalım diye.
3- Priz'in aküye bağlı kablonun ucunda olması önemli. Servis aküsü, kamarada iskele tarafındaki koltuğun altında. Kablo ve priz koltuğun altından çıkıp duvardaki dolapların yanında duruyor. Açıkta iletkeni olmadığından bir şeye değip kısa devre yapması olanaksız. Bunu hiç sökmüyoruz. Paneli kurup ucunda fiş olan kablosunu lumbozdan içeri sarkıtıp prize takıyoruz o kadar.
4- Panelin arkasında monteli kendi şarj regülatöründen akünün durumu 4 LED ile görünüyor. %100-75-50 ve 25 anlamına gelen LED'ler bunu bize gösteriyor. Elektrik üretmeye başladığında da bir kırmızı LED yanıyor.

BORAL'ın güvertesinde portatif güneş paneli

Resimlerde gördüğünüz ayakları biz monte ettik. Panelin doğrudan güverteye oturup alüminyum gövdesinin güverteyi çizmesini engelliyor. Ayaklara lastik yapıştırdık böylece küçük yalpalarda kaymıyor. Ayrıca panelin arkasında 2 adet açılır ayak var. Güneş açılı geliyorsa paneli yaklaşık 45 derece güneşe çevirebiliyorsunuz.
Gelelim çalışmasına;

1- Yukarda belirttiğimiz gibi, tüm enerji ihtiyacımızı karşılamaktan tabiki uzak. Alargada (hava sakin fazla yalpa yoksa) paneli kurup yatıyoruz. Sabah gün ışıması ile panel enerji üretmeye başlıyor. Yaz olduğu için bu çok erken saatte biz uyurken oluyor.
2- Bu üretilen enerji normalde akünün "dişinin kovuğuna bile" gitmiyor ama fark ettik ki aküden akım çekerken az da olsa bir besleme yaptığımızda akünün dayanma süresi artıyor. Yani bu akım aküyü tam sarj etmese de "canlı" tutuyor.
3- Sedef adasının arkasında tonozda iken bu denemeyi yaptık. Panelsiz 135Ah'lik full dolu servis aküsü sabahı tükendi. Motor basmak zorunda kaldık. Ama paneli kurduğumuzda ertesi gün akşam üstüne kadar akü buzdolabı ve müzik sistemini çalıştırdı. Bu da 1 tam gün yetmesi demekti.
4- Bizim servis aküsünün artık son demlerini yaşadığı göz önüne alınırsa, yeni bir akünün performansının daha iyi olacağı açık, bu küçük besleme akımı aküyü gerçekten canlı tutuyor.

Seyire başlamadan kapatıp kamaraya koyuyoruz. Zira hem sabitlenmediğinden ani bir yalpada kayabilir hem de küçük teknenin güvertesinde çapariz yaratabilir. Zaten motor seyrinde akü motordan şarj oluyor. Bu panel bize bir güvence daha getirdi; besleme olmadan tüm akülerin bir miktar enerji kaybettikleri malum. Ama bizim motor aküsü de eski. Dolayısıyla olmadık bir yerde kayıplar yüzünde motoru çalıştırmayabilir. O durumda panel ile motor aküsünü beslemek mümkün, bu akünün de tam dolması için çok uzun zamana ihtiyaç var ama 8-10 saatte de olsa motoru çalıştırmaya yetecek enerjiyi biriktirecektir.

Ürünün özelliklerinde verilen nominal şarj akımı 2,3Ah cıvarında. Bu da 60Ah'lik bir aküyü hiç akım çekmez iseniz kabaca doldurmak için 26 saate ihtiyaç duyulması demektir. Hep bu akımı alamayacağınıza ve ortalama verimin %65 olduğu hesabına göre bu süre 40 saat eder ki bu da yazın sabah-5 akşam-21 desek günde 16 saatten neredeyse 3 gün demektir. o yüzden bu kadar güç ile akü doldurmayı hayal etmeyip aküyü canlı tutup verimini ve dolayısı ile kullanım süresini arttırmayı düşünmek daha faydalı olur.